Kandil

Bir önceki yazımda Mevlana – Şebi-i Aruz Ritüeli için törenleri izleyen okuyucularımdan yazdıklarım için çok olumlu dönüşler aldım.

Bilmiyorum siz değerli okuyucularım izliyor mu? İngiliz televizyonu BBC’nin yayınladığı törenleri ben büyük bir zevkle izliyorum.

Bu ülkenin tören ritüellerinin bir disiplin ve düzen içindeki görüntüleri sadece anakara devleti İngiltere topraklarında değil, yüzyıllardır sömürge imparatorluğu kuran ve “Güneş Batmayan İmparatorluk” denilen İngiliz Milletler Topluluğu’nda bu tören ritüellerinin uygulandığını görüyoruz.

İngiliz İmparatorluğu’nun varlığı ve gücü bu ritüellere dayanmaktadır. Çünkü ritüel insanlık tarihinin en önemli olaylarını anlatan bir hatırlatma biçimidir.

Dinler ve mezhepler de bu ritüeller sayesinde varlıklarını ve etkilerini günümüze kadar sürdürmüşlerdir.

Dünyanın en büyük Sivil Toplum Örgütlerinden MASONLUK – ROTARY – LIONS vb. gönüllü kuruluşlar devamlılığını, gücünü ve üyelerini bu ritüeller kanalı ile sağlamışlardır.

İslam dininde var olan ritüellerden ORUÇ – NAMAZ – HAC – BAYRAMLAR – önemli dini günler varlığını ve etkisini artan oranda sürdürmese idi, İslam Dininin ve Hristiyanlığın ve Museviliğin bu derecede etkili ve sadık cemaati olabilir miydi?

Ben çocukluk yıllarımda KANDİL ritüelleri çok severdim. KANDİL günü ve gecesinin gelişini çarşı ve pazarda rengarenk kağıtlarla süslenmiş mumların satışa sunulmasından anlardık. Ailemiz bu rengarenk mumlardan alırlar ve biz çocukları en güzel giysilerle hazırlayarak mahallemizin camisine götürürlerdi. Biz çocuklar caminin iki yanında bulunan özel bölmelere alınır, başlarımızda mahallemizin büyük abileri bir yangın çıkmaması için denetçi olarak görevlendirilirdi. Namaz kılan yetişkinler önde, hanımlar üst katta namaz kılarak, biz çocuklar da yanan mumlarımızla caminizi cıvıl cıvıl aydınlatırdık.

Sonradan öğrendim ki; kandil ritüeli sadece Osmanlı ve Balkan Müslümanlarınca kutlanan bir ritüeldir. İslam dininde zorunluluğu olmayan ve Peygamber Hz. Muhammed’in hayatı ile ilgili bir gecede yapılan, camileri ve minareleri elektriğin olmadığı o dönemde Kandil lambaları ve mumlarla aydınlatılmasıdır.

Kandil Ritüeli 1524 – 1575 yıllarında Osmanlıda hüküm süren 11. Osmanlı Padişahı ve 90. İslam Halifesi olan Kanuni Sultan Süleyman’ın ve Hürrem Sultan’ın oğlu II. Selim’in bir fermanı ile hayatımıza yer almış çok güzel bir ritüeldir.

Benim yorumum Padişah II. Selim elektriğin olmadığı ve Kandil ve Gaz lambası ve Mumlarla aydınlatılan camilerin KARANLIK – İTİCİ – KORKUTUCU atmosferini silmek, çocukların camilerini sevmeleri için rengarenk süslerle işlenmiş mumlar eşliğinde o geceyi kutlamalarını istemiştir.

Çeşitli endişelerle bu kandilinin cami ritüeli artık yapılmıyor. Ancak kandil simidi ikram edip, eş, dost, akrabalarımızı arayarak “KANDİLİNİZ MÜBAREK OLSUN” diyoruz.

Son haftalarda Türkiye çok önemli, tarihi ziyaret fırsatı ile dünya medyasında yer aldı.

Ülkemizi ziyaret eden, Ankara’da resmi devlet protokolü, İstanbul ve İznik’te dini ziyaret ve ritüel gerçekleştiren Vatikan Devlet Başkanı ve Katolik Hristiyanların Ruhani Lideri PAPA’nın, nüfusunun %98’i Müslüman olan laik Cumhuriyetimizi ziyareti ve Türk halkının gösterdiği muhteşem ilgi dünya televizyonlarında büyük bir yer aldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı bu tarihi ve dini ziyareti dünya basınına etkili bir şekilde servis ettiği takdirde, turizm ve ülke imajımız açısından çok önemli kazanım sağlayabiliriz.

Diğer Bakanlıklarla da iş birliği yaparak;

1. İstanbul–Haydarpaşa Garından kalkan ve halen çok yoğun kullanılan demiryolunu Sapanca’dan itibaren yeni raylar döşeyerek İznik ve Bursa’ya kadar giden, dünyanın en konforlu ve ses getiren raylı sistemi ile İstanbul’a kara–hava–deniz yolu ile gelen turistleri İznik’e götürüp geri getirmesi çok önemli bir hizmet olurdu.

2. Gene bu tür Raylı Sistem İzmir–Bergama hattında döşenmesi;

3.  İstanbul–Ankara–Kayseri ve Kapodokya hattında yataklı trenlerle Kapadokya’yı ziyaret edecek turistleri getirip götüren sistemi kurmak;

4 . Bugüne kadar neden yapılmadığını anlamadığım ve her yıl otellerinde milyonlarca turisti ağırlayan Alanya–Antalya–Kemer turizm bölgesine raylı sistem döşeyerek çok önemli bir sirkülasyonu sağlamış oluruz.

Batılı turistler raylı sistemi kullanmayı çocukluklarından beri bu kültürle yetişmişler ve yaşamlarının her devresinde var olan raylı sistemle ulaşım onlar için çok kolay – anlaşılır – güvenli – sağlıklı – temiz en güvenilir seyahat aracıdır.


Sedat Altunay

2.12.2025 14:53:00


Eskişehir’de hakeme saldırı kameraya yansıdı

Avcılar’da trafik kazası sonrası taraflar arasındaki hasar tartışması cinayetle bitti: Şüpheliler yakalandı

Kilis’te hafif ticari araçla otomobil çarpıştı: 5’i ağır, 6 yaralı

Kazada ölen Mehmet Çetinpolat son yolculuğuna uğurlandı

Samsun’da uyuşturucu operasyonu: 1 gözaltı

Park halindeki motosiklet çalındı

Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci: "Obezite en büyük tehditlerden biri; dijitalleşme bireyi güçlendiriyor"

’Nakkaş Levni ve Nakkaş İbrahim Fırçasından 1720 Şenliklerinin Yansımaları’ adlı söyleşi

Endonezya’daki selde can kaybı 753’e yükseldi

İl Güvenlik ve Asayiş Koordinasyon toplantısı düzenlendi

Anaokuku öğrencilerine yönelik sağlık taraması

"Dünden Bugüne Kırklareli" eseri Vali Turan’a takdim edildi

Çorum’da tarihi eser operasyonu: 1 gözaltı

Söke’de 130 yıllık camideki çalışma beğeni topladı

Yeşilyurt Belediyesi ve DEHADER’den anlamlı kültür gezisi

Prof. Dr. Şener Üşümezsoy'dan Survivor yanıtı: "Haksız rekabet olur"

Polatlı’da otomobil ile kamyon çarpıştı: 1 ölü, 5 yaralı