Böyle sabahlardan birinde Milliyet’den Ece Hanım’a denk geldim.
Günümüz insanına dokunan bir paylaşım olduğunu düşünerek genç gazetemizin köşesinde dursun istedim. Gençlere hitaben…
Çilek Reçeli tarifi;
İhtiyarlar, genç kadınlar ve "gerçek hayat" üzerine: Çilekler tencereye konur. Biraz da şeker üzerine... Bir taşımlık kaynatılır. Bir taşımlık...
Kadınların kendilerine ait ölçü birimlerinden biridir bu. Zaman bizim gövdemizde oluşuyor çünkü. Ay, gövdemizden geçiyor kanlı. Doğurmak için aylar geçiyor karnımızda. Zaman, kadınların gövdesinde etleniyor bir tek. Bir pinçik tuz, bir tık açmak var ocağın altını, göz kararı var suda pilav yaparken. Kadından kadına geçen ölçü birimleri. Kendi dillerinde ürettikleri başka bir bilim. Sonra bir yayvan kaba konup, üzerine beyaz bir bez gerilip güneşe bırakılır. Güneş reçeli pişirir. Böylece, toprağın, dalın, kadının elinin ve güneşin bilgisi eklenir reçele. Reçel bu yüzden kıvamlıdır. Ve bu yüzden birikir şeker içinde. Çilek reçeli yapmakta bir bilgi vardır. Topraktan başlayan, dala değen, oradan çıkıp kırmızının eline bulaşmasıyla ilgili bir bilgi.
Elimize değen her şey tenimize bir yeni tat katıyor mu acaba? O tatlar ellerimizde birikiyor mu? Birikiyor olmalı. Niye güzel olsun yoksa kadınların elleri? Tenleri de biriktiriyorsa eğer... Tenlere değmeye korkmamışsa, biriktirecek kadar aklında tutmuşsa... Genç kadınlar, kadınların kendi dillerini biriktirdikleri yerlere bakmalılar.
Reçel yapmayı öğrenirken genç kızlar, aslında kadının evreniyle ilgili bir atlasa bakmaktadırlar. Oralarda biriken diller ve yazılmamış bilgiler hayatı döndürüyor hamaratça. Reçel bahane, genç kadınlar kendilerinden yaşlı kadınlarla konuşmalılar. Ama iyi yaşlanmış kadınlar bulmalılar. Annesinin lafından çıkmamış kadınları değil, bütün sözlerden çıkmış, sözler vermiş, tutamamış, sözlerini tuttuğu için ağlamış, ülkelere gitmiş gelmiş, adamlar terk etmiş, terk edilmiş, sonunda en çok gülmeyi ve umursamamayı öğrenmiş kadınları bulmalılar.
Genç kadınlar kendilerine kılavuzlar seçmeliler. O kadınlarda uyutulan bilgileri uyandırmalılar. Ama iyi yaşlanmış, maceralarda eskimiş kadınlardan bahsediyoruz burada; kitabına göre yaşamışlardan mümkün mertebe uzak kalmalılar. Genç kadınlar hâlâ şarap içebilen, vişneyle votkayı karıştırıp içki yapmasını bilen kadınlara gitmeliler. Sorularını onlara, kitaplardan bile çok onlara, sormalılar.İnsan kendine ihanet ederek öğrenir ihanet etmemesi gereken tek kişinin kendi olduğunu.
Belleri, boyunları, karınları ağrıyan, sabahları yorgun kalkan genç kadınlar, mutlaka bir süre önce kendilerine büyük bir ihanet ettiler. Şimdi onun bedelini öğrenmekteler. Yaşadıkları ardında uzun bir deniz gibi serili duran yaşlı kadınlar o denize bakıp, oradan bir taş çıkarıp, eskide, derinde kalmışlardan söyleyeceklerdir onlara neyin ne olduğunu.
Kitaplar yapamaz bunu. Yaşlı kadınlar bunu bilirler. Yaşlı kadınlar hayatın büyücüsüdür. Bir rüya gördümdü. Niye gördümdü, hiç bilmedimdi. Ama görünce bir iyi oldum sabah, bir iyi, sorma. Kadınların hep rüyaları vardır. Her zaman bu hayatın cümleleriyle konuşmaz yaşamanın gizi. Kadınlara çoğu kez rüyalarıyla gelir cevaplar. Kadınlar bu yüzden çok rüya görür ve bu yüzden rüyalarından çok konuşurlar. Bakmayın bunlara gülen erkeklere, çok ciddi şeylerden bahseder gece. Bir çocuk doğuruyorum ve yalnız kalıyorum doğurur doğurmaz. Korkuyorum ama bir yandan da hafifliyorum. Her macera öncesi olduğu gibi, her yol öncesi... Bağlıyorum sırtıma bebeğimi. Dağlara çıkıyorum. Sonra yaşlı, şişman bir kadın çıkıyor karşıma. Durduruyor beni. "Şimdi" diyor, "sana bu dağların otlarından hangisinin yeneceğini, hangisinin zehirli olduğunu öğreteceğim."Derin bir oh çekiyorum içimden. Sabah kuş gibi uyandım ki sorma!
Kadınlar, kadınların yardımıyla yaşar aslında. Otları kadınlar bilir çünkü; zehirli olanla iyi olanı. Yaşamı sürdürmek kadının bilgisidir, bin yıllardır biriktirdiği. Yaşlı kadınlar, bildiklerini bilmeseler bile bilirler bu bilgiyi.
