Komisyon çalışmaları hız kazanmışken, anayasa hukukçuları ve siyasi parti temsilcileri yeni metin üzerinde mesai harcıyor. Bu süreçte, bir vatandaş olarak ben de önemli bir öneride bulunmak istiyorum.

Bu önerim, sadece bir maddeyle sınırlı; ancak hem eski cumhurbaşkanlarımızı hem de özellikle mevcut Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı yakından ilgilendiriyor.

Bilinir ki bütün görevler sürelidir. Seçimle gelinen makamlarda tekrar seçilmek mümkün olduğu gibi, seçilememek de hayatın doğal bir sonucudur. Devlet görevlerinde de kişi, yaşadığı sürece sorumluluk alabilir. Bu çerçevede, tarihimizde yer etmiş uygulamalardan birini yeniden gündeme getirmek istiyorum.

1961 Anayasası’nın 70. maddesiyle, “Eski cumhurbaşkanları yaş kaydı aranmaksızın Cumhuriyet Senatosu’nun tabii üyesidir” hükmü getirilmişti. Bu maddeyle, Cumhuriyet’in ikinci Cumhurbaşkanı ve kurucu liderlerinden İsmet İnönü, partisinden ve genel başkanlıktan ayrılarak Senato’nun tabii üyesi olmuştu. Sayın İnönü, 1973’teki vefatına kadar bu görevini sürdürdü.

Bugün yeni anayasa hazırlanırken, bu tarihsel tecrübeden yola çıkarak aşağıdaki maddenin yasama bölümüne eklenmesini öneriyorum:

MADDE: Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde seçilmiş milletvekillerinin yanı sıra, eski cumhurbaşkanları da yaş haddi gözetilmeksizin Meclis’in tabii üyesi olarak yer alırlar.

Eski cumhurbaşkanları, Meclis’teki görevleri süresince siyasi partilere üye olamazlar ve bu görev kapsamında herhangi bir işlemden sorumlu tutulamazlar. Görevleri süresince milletvekilleriyle aynı hak ve sorumluluklara sahiptirler.

Bu öneriyle birlikte, geçmişte görevlerini onurla tamamlamış olan Sayın Ahmet Necdet Sezer ve Sayın Abdullah Gül gibi isimler yeniden Meclis çatısı altında yer alabilir, birikimlerini kamuoyuyla ve yasama organıyla paylaşabilirler. Bu, kamuoyunun aydınlanması ve geçmiş deneyimlerin kurumsal hafızaya aktarılması açısından da çok kıymetlidir.

Ancak kanaatime göre bu madde, özellikle mevcut Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan için daha da anlamlı ve gerekli bir zemin sunar.

Zira:

Eğer seçimler zamanında yapılır ve anayasal sınırlama kaldırılmazsa, Sayın Cumhurbaşkanı görev süresini tamamlamış olacak ve yeniden seçilemeyecektir. Böyle bir durumda ya siyasetten tamamen çekilecek ya da partisi bünyesinde aktif siyaseti sürdürecektir.

Olası bir erken seçimle tekrar seçilirse, bir dönem daha görev yapma imkânı olacaktır.

Ancak anayasal bir değişiklikle “ömür boyu cumhurbaşkanlığı” gibi bir düzenleme gündeme gelirse, bu durum çok daha tartışmalı ve sorunlu bir zemine oturacaktır.

İşte tam da bu noktada, Shakespeare’in meşhur sözünü biraz değiştirerek söyleyelim:

“Seçilmek ya da seçilmemek, işte mesele burada.”

Sayın Cumhurbaşkanı, 30 yılı aşan siyasi hayatında halkın sevgisi, siyasî kararlılığı ve tarihî liderliğiyle öne çıkmıştır. Böylesi güçlü bir siyasi figürün bir günde “köşene çekil” denmesi ne toplumsal hafızaya ne de demokratik olgunluğumuza yakışır.

Bir siyaset dehası olarak Sayın Cumhurbaşkanımızın, görevinden ayrıldıktan sonra da devletin ve toplumun merkezinde, saygı ve sevgiyle var olabileceği bir çerçeve oluşturmak, bu milletin ona borcu olduğu kadar, siyasetin de geleceğine yapılacak bir yatırımdır.

Yeni anayasada yer alacak böyle bir düzenleme, geçmişle bağ kuran, günün ihtiyaçlarını gözeten ve geleceği düşünen bir yaklaşım olacaktır.