Edirne’de Roma İmparatoru Hadrianus dönemine kadar uzanan tarihi sur duvarına önce beton döküldü, daha sonra duvardaki betonlar söküldü. Tarihi yapıya zarar verildiğini belirten Prof. Dr. Engin Begsaç, hem beton dökme hem de sökme işlemlerinin usulsüz şekilde yapıldığını söyleyerek tepki gösterdi.
Edirne’nin ilk kurulduğu dönemlerden kaldığı ifade edilen ve arkeolojik açıdan büyük öneme sahip olan sur duvarında geçtiğimiz günlerde yapılan işlem tepkilere sebep oldu. Duvarın üzerine beton döküldüğü ve özgün yapının bu şekilde zarar gördüğü öğrenildi. Tepkiler üzerine betonun söküldüğü, ancak bu işlemin de uzman görüşü alınmadan yapıldığı belirtildi.
Prof. Dr. Engin Begsaç, restorasyonda olan Makedon Kulesi’nin ve hemen yanında bulunan sur duvarlarının aslına uygun şekilde yapılması gerektiğini belirtti. Duvarın Roma İmparatoru Hadrianus’un Edirne’yi kurduğu dönemden kalan önemli kalıntılar arasında yer aldığını belirten Prof. Dr. Begsaç, geçmişte üzerine uygunsuz şekilde beton dökülen duvarda tepkiler üzerine betonun kaldırıldığını ancak bu işlemin de uzmanlar eşliğinde yapılmadığını ifade etti.
"Zarar daha da büyüdü"
Tarihi surun üzerinde bulunan betonun kaldırılmasının ardından betonun altına örülen uydurma duvarın ise hala yerinde durduğunu vurgulayan Prof. Dr. Begsaç, "Esasında betonun sökülmesi bile bir başka suçu beraberinde getirmektedir. Çünkü bu da belirli kararları gerektiren bir husustur ve belirli uzman görüşler altında bu betonların da sökülmesi gerekmektedir. Ama anlaşıldığı kadarıyla aceleyle ve düşmandan mal kaçırırcasına yapılan bir biçimle beton sökülmüştür. Yani daha önce nasıl uygunsuz ve usulsüz bir biçimde atılmışsa daha sonra betonun sökülmesi de aynı şekilde bir usulsüzlüğü beraberinde getirmiştir" dedi.
"Bu restorasyonları denetleyecek bir uzmanlar komisyonu Edirne’de mevcut değil"
Edirne’de yapılan pek çok restorasyonun ciddi sorunlar içerdiğini belirten Prof. Dr. Begsaç, "Bu tür işlemlerde uzman görüşü alınması şart. Edirne’de yapılan restorasyonların hemen hemen hepsinde ciddi sorunlar var. Ancak görüyoruz ki restorasyonları yürüten kişiler alanlarında uzman bile değiller. Bunların hiçbirinde uzman görüşü alınmamış durumda. Kafasına göre herkesin bildiğini okumasıyla karşı karşıyayız. Bu sahada uzman birisi için burada büyük sorunlar olduğu bilinen bir gerçek. Bu yüzden Edirne’de tarihi miras göz göre göre zarar görüyor. Bu restorasyonlarda ciddi bir denetim olmadığı görülüyor ve bunu netlikle söyleyebiliyorum. Ama bu yadırgayıcı bir durum değil. Anlaşıldığı kadarıyla bu restorasyonları denetleyecek bir uzmanlar komitesi, bir kurulu, bir komisyonu Edirne’de mevcut değil. Bunların kurulması gerekiyor. Orada da bazı sorunların açığa çıkacağı bir gerçek" şeklinde konuştu.
"Makedon Kulesi askeri mirastır, uzman müdahalesi şart"
Bizans dönemine ait önemli bir askeri yapı olan Makedon Kulesi’nin de benzer risklerle karşı karşıya olduğunu söyleyen Begsaç, Edirne’nin savunması amacıyla inşa edilen kulenin Bizans mimarisi açısından büyük önem taşıdığını belirterek, "Edirne’nin tarihi kimliğinde çok önemli bir noktası var. Bizans döneminde Edirne’de kalabilen en önemli mimari yapılardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Bunu yapacak olanların da esasında Bizans mimarisi konusunda uzmanlara danışmaları gerekiyor. Ama anladığımız kadarıyla bu danışmanlıklar da yapılmış değil. Çünkü şu anda Edirne’de yapılan restorasyonların büyük birçoğu ‘uzman’ geçinen kişiler, Osmanlı yapıları üzerinde uzmanlaşmış insanlar. Özellikle Roma surları olsun, Bizans dönemi yapıları konusunda biz bir uzman otorite göremiyoruz" diye konuştu.
