Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Avrupa, bu sefer Rusya’ya stratejik bir yenilgi yaşatmak amacıyla tamamen başarısızlığa mahkum bir maceraya atılarak yeniden bir Nazi bayrağı benimsedi ve bir kez daha sonuca varamayacak. Başarılı olamayacak" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova’da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir araya geldi. İki bakan, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, basın toplantısında yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Fidan ile dünya genelinde siyasetçiler ve siyaset bilimcileri açısından oldukça popüler ve itibarlı bir platform haline gelen Antalya Diplomasi Forumu sırasında da görüştüklerini ve düzenli bir şekilde temas halinde olduklarını ifade etti.
Bugünkü görüşmede Türkiye ile Rusya arasındaki ortaklığın güçlendirilmesi ve işbirliği alanlarının genişletilmesi yönündeki ortak kararlılığı teyit ettiklerini ifade eden Lavrov, Türkiye ile Rusya arasındaki işbirliğini Batı’nın zorlaştırma girişimlerine rağmen ilerletmeye devam ettiklerini kaydetti. Lavrov, "Devlet Başkanımız, dışarıdan gelen tüm engellemelere rağmen Türkiye ile pozitif bir şekilde önemli projelerin hayata geçirilmesini ve ikili işbirliğimizin geliştirilmesi noktasındaki niyet ve kararlılığı, Kremlin’de Sayın Fidan’la yaptığı görüşmede ciddi ve çok net bir şekilde bir kez daha teyit etti" dedi.
Türkiye ile Rusya arasındaki ikili işbirliğinin tarihi temeller üzerine kurulu olduğunu vurgulayan Lavrov, "25 Mayıs’ta Rusya ile Türkiye arasında temel ilişkiler anlaşması imzalanmasının 33’üncü yıl dönümünü kutladık. Önümüzdeki günlerde, 3 Haziran tarihinde Sovyet Rusyası ile Atatürk Türkiyesi arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 105’nci yıl dönümünü kutlayacağız. Bugün çok farklı ikili konuları ele aldık. Özellikle üst düzeyde varılan mutabakatların yerine getirilmesi konusunda. Nasıl adımlar atacağımız noktasında önemli bir toplantı yaptık. Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşaatı devam ediyor ve bu inşaatı devlet şirketi Rosatom devam ettiriyor. TürkAkım ve Mavi Akım doğal gaz boru hatlarının güvenliğinin sağlanması konusunu da Kiev rejiminin kesintisiz provokasyon ve tehditleri bağlamında ele aldık. 52 milyar doları aşan ticaret hacmimizin istikrarlı bir şekilde artışını not ettik. İlişkilerimizi çeşitlendirip diğer önemli iş birliği alanlarının açılması konusunda çaba göstereceğiz" dedi.
Ticari ve Ekonomik İşbirliği Konularında Türk-Rus Karma Ekonomik Komisyonu’nun 19’uncu toplantısının haziran ayı sonunda Moskova’da yapılacağını ifade eden Lavrov, iki ülke arasındaki ticari ve mali işbirliğinin bu önemli toplantıya katkı sağlaması gerektiğini belirtti. Rus turistlerin Türkiye’yi tercih ettiklerini vurgulayan Lavrov, "Bir rekor kırıldı ve anladığım kadarıyla Rus turistlerin sayısı, diğer ülkelerden gelen turistlerin sayısını aştı. Rekor kırdık. Bu açıdan, gösterilen misafirperverlik için minnettarız" dedi.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı ile Türkiye’nin Tarım ve Orman Bakanlığı arasındaki işbirliğinin pekiştirilmesine katkı sağlamaya hazır olduklarını ifade eden Lavrov, "Orman yangınları ile mücadelede önemli bir iş birliğimiz olabilir" dedi.
"Suriye’nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve siyasi birliğinin korunması konusundaki pozisyonlarımız örtüşüyor"
Görüşmede, uluslararası arenada, uluslararası konularda yaklaşımların teyit edildiğini ve özellikle Suriye konusunda yakın diyalog içerisinde olmaya hazır olduklarını ifade eden Lavrov, "Suriye’nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve siyasi birliğinin korunması konusundaki pozisyonlarımız örtüşüyor. Suriye hükümetinin geçiş döneminde karşı karşıya olduğu meydan okumaları aşması için biz de gerekli yardımları sağlayabiliriz" dedi.
"Filistin konusunda Rusya ve Türkiye’nin pozisyonları birbiri ile örtüşüyor"
Lavrov, "Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgelerindeki konular üzerinde yakın bir diyalog içerisinde olabiliriz. Libya’da örneğin durum gergin olabiliyor ve biz, her iki ülke olarak şiddetin durdurulması için Libya’daki taraflar üzerindeki nüfuzumuzu kullanabiliriz. Filistin konusunda Rusya ve Türkiye’nin pozisyonları birbiriyle örtüşüyor. Gazze’de olup bitenlerin kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz. Batı Şeria’daki durumların da kabul edilebilir olduğunu düşünmüyoruz. Hem Rusya hem Türkiye olarak Filistin devletinin kurulmasından yanayız. Çok sayıda Filistinli öldürüldü ve yaralandı. Bu sayı maalesef artıyor. Biz sahip olduğumuz tüm imkanlarımızı kullanacağız bu şiddetin durdurulması için özellikle bölge ülkeleri ile temaslarımız sırasında ve Birleşmiş Milletler’de elimizden geleni yapacağız. Daha önce varılan mutabakatların yerine getirilmesi ve özellikle ateşkesin tesis edilmesi için çaba göstereceğiz. Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı ile Rusya olarak irtibat halinde olacağız. Türkiye’nin şu anda dönem başkanı olduğu İslam İşbirliği Teşkilatı nezdindeki çabalarla da derin bir felaketi durdurmak için elimizden geleni yapacağız" dedi.
Güney Kafkasya’daki duruma da değinen Lavrov, "Kafkasya’da 3+3 şeklinde bir formatımız var. Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan ve üç önemli komşu Rusya, Türkiye ve İran formatında çalışıyoruz. Bu formatın faydalı olduğu görüldü ve bunu sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.
"Batı’nın kışkırtmaları sonucu Kiev makamları her türlü provokasyona geliyor"
"Devlet Başkanının kabulü sırasında dün de ifade edildiği üzere, Ukrayna konusunu da görüştük. Özellikle 16 Mayıs tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen Ukrayna ve Rusya arasında doğrudan müzakerelere dair değerlendirmelerde bulunduk" ifadelerini kullanan Lavrov, "Bu görüşmeler, Sayın Putin ile Sayın Trump arasındaki telefon görüşmesinin ardından başlatılmış bir girişim olmuş ve bu, Sayın Erdoğan ve Sayın Fidan tarafından desteklenmiştir. Türkiye’nin de katkı yapmaya hazır oluşunu takdir ediyoruz" dedi.
Rusya’nın Ukrayna konusundaki tutumunun iyi bilindiğini ve bunun Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından da sık bir şekilde dile getirildiğini vurgulayan Lavrov, "Müzakerelerin başarısı, bu müzakerelerde ihtilafın temel sebeplerini ortadan kaldırabilmesine bağlı olacaktır. Biz Sayın Fidan ile çok faydalı bir görüş alışverişi gerçekleştirdik ve bunun çok faydalı olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Lavrov, Karadeniz’de seyrüsefer güvenliğinin sağlanması konusunda da Türkiye ile irtibat halinde olduklarını ifade ederek, "Son üç yılda bu husustaki müzakerelerden sonra yapılan anlaşmalar maalesef yerine getirilmemiştir fakat Batı’nın kışkırtmaları sonucu Kiev makamları her türlü provokasyona geliyor. Yine de Türkiye ile diyaloğumuz devam edecek ve Rusya-Türkiye ilişkilerinin geleceği parlaktır. Ben bunun üzerinden hareket ediyorum ve bundan eminim" diye konuştu.
Ukrayna’nın Rusya ile esir takası üç gün sürdürdükten sonra Rusya’yı saldırı ile suçladığını ve bunun Rusya’nın savaşmaya devam etmek istediği yönündeki eleştirilere neden olduğu konusunda bir soru alan Lavrov, ateşkes süreçlerini bozan tarafın Ukrayna olduğunu savundu. Paskalya ateşkesi ve 9 Mayıs Zafer Günü kutlamaları vesilesiyle ilan edilen ateşkeslerin Ukrayna tarafından Rus topraklarına yapılan saldırılarla ihlal edildiğini vurgulayan Lavrov, "Daha önce de Rusya-ABD arasında devlet başkanları arasındaki telefon görüşmelerinde varılan mutabakatlar çerçevesinde karşılıklı olarak enerji tesislerine saldırı olmaması konusunda bir ateşkes ilan edildi ama bütün bunlara rağmen Ukrayna rejimi, bütün bu ateşkes dönemlerinde kasıtlı bir şekilde gerek enerji tesislerimize, gerek sivil tesislere, evlere, kreşlere, okullara, Rusya’nın sivil halkını hedef alan saldırıları devam ettirdi. Maalesef sivil halk arasında kayıplarımız ve yaralılarımız var. Batı eliti, ABD dahil olmak üzere özellikle Avrupa Birliği’ndeki Batı eliti bunu görmezlikten geliyor, bunu görmüyordu" dedi.
"ABD’deki mevcut iktidarı, Biden hattına yani savaş hattına itmek istiyorlar"
Batı elitlerinin Rusya’yı stratejik bir yenilgiye uğratmak istediklerini vurgulayan Lavrov, "Gerçekleri görmek istemiyorlar ya da ilgili ekipler, haber bültenlerin onlara gerçekleri nakletmiyor. Şimdi ABD’deki mevcut iktidarı, Biden hattına yani savaş hattına itmek istiyorlar. Yani bütün bu güçler gerçekten ne olduğunu aslında çok iyi anlıyor. Biz, bu saldırılara cevap verdik. Suçlu olan taraf, gerekli cezayı almalıdır. Zelenskiy ve komutasındakiler, bizim neye karşılık verdiğimizi çok iyi anlıyor. Biz sadece ve sadece askeri tesislere ve askeri amaçlarla kullanılan tesislere darbe indirdik" dedi.
"Biden dönemine kıyasla, ABD tarafıyla iyi ve normal bir diyalog içerisindeyiz"
Rusya’nın müzakere heyetinin başkanı Medinsky’nin değiştirilmesine ilişkin iddialar hakkında bir soruya cevabında Lavrov, "Bazı dedikodular söz konusu. ABD, Rusya’nın başmüzakerecisini değiştirmek istiyor. Biden dönemine kıyasla, ABD tarafıyla iyi ve normal bir diyalog içerisindeyiz. Eğer ABD tarafı bize bir mesaj göndermek istiyorsa bize direkt bir şekilde bunu iletebilir, bunun dedikodusunu yapmaya gerek yok. Belki de şüpheyle yaklaşıyorsunuz fakat Sayın Medinsky, başka bir ülkenin devlet başkanı tarafından değil, doğrudan Sayın Devlet Başkanı Putin tarafından tayin edildi. Sayın Putin ve Sayın Trump, son telefon görüşmesinde esir takası ve sonraki dönem konusunda bir mutabakata vardı. Detaylar ilgili istihbarat birimi tarafından onaylanmıştır" dedi.
Avrupa’nın Ukrayna ve Rusya arasındaki müzakereleri baltalamasının söz konusu olup olmadığı konusunda bir soru alan Lavrov, "Brüksel’in böyle bir teşebbüsü olduğunu görüyorum. Bu süreci baltalamak istiyorlar. Benzeri görülmemiş, inanılmaz adımlar atıyorlar. Aslında sinirliler çünkü anlıyorlar ki Fransa, İngiltere, Almanya ve Polonya başkanlığındaki savaşı isteyen bu güçler, korkuyorlar. Çok korkuyorlar çünkü Ukrayna’ya destek verecek güçleri, imkanları, potansiyelleri yok. Günün birinde Trump’ın bu işe siz başladınız ve artık siz devam edin demesinden çok korkuyorlar. Sayın Trump’ın Rusya-Ukrayna arasındaki müzakerelerin devam etmesini istiyor. Kendisi bu konuda Putin ile anlaştı. Bu şahıslar, bahsettiğiniz şahıslar, tabii olarak bunu baltalamak engellemek istiyor. Çünkü eğer savaş biterse, siyasi kariyerleri sona erecek. Egoist çıkarları ve bunu ulusal çıkarlarının üzerinde tutmaları uluslarının acı çekmesine neden oluyor. Mesela enerji fiyatları arttı ve kendi halklarının buna razı gelmesini istiyorlar. Makul insanlar da iktidara gelebilir ama bunu da istemiyorlar. Çünkü Avrupa Birliği idaresi, Brüksel’deki Avrupa Komisyonu, kendi fonksiyonunu çok spesifik bir şekilde hayata geçiriyor. Zaten teknik bir makam. Sadece üye ülkelerin aldığı kararları takip ediyor. Üye ülkelerin istemediği bir kararı empoze edememesi gerekiyor ama bunu yapmaya çalışıyorlar" dedi.
Lavrov, Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelerin devamına ev sahipliği yapması konusunda ise, "Bana sorarsanız, İstanbul’daki platformu çok iyi. Türkiye’nin misafirperverliği çok iyi" ifadelerini kullandı.
Trump’ın Putin’e yönelik açıklamalarının değişkenliğine ilişkin bir soru üzerine Lavrov, "Dünya liderlerinin farklı konuşmaları, farklı açıklamaları olabilir. Mesela, son zamanlara kadar Avrupa tek sesle hiçbir ateşkes yapılmamalı, Rusya mağlup edilmeli ve Ukrayna’ya silah desteği artırılmalı diyorlardı fakat şimdi önkoşul olmadan derhal bir ateşkes yapılmasını talep ediyorlar. Macron da buna, ateşkes sırasında Ukrayna’ya ateşkes sırasında silah satışına devam edeceklerini ekliyor. Avrupa’nın tüm retoriği bu şekilde" dedi.
ABD Başkanı Trump’ın sonuç görmek isteyen bir lider olduğunu ve Putin ile vardıkları mutabakatların, İstanbul’daki görüşmenin ve Rusya ile Ukrayna arasındaki mutabakatların sözde değil somut ve çözüm odaklı unsurlar içermesi gerektiğine inandığını vurgulayan Lavrov, "Ancak Başkan Trump, bu girişimlerin Avrupa’daki bazı çevreler tarafından sabote edilmesine yönelik teşebbüsleri gördüğünde, Rusya’nın şehirlerini, sivil tesisleri ve Putin’in helikopterine saldırı teşebbüsleri gördüğünde, farklı his ve duygulara kapılabilir. Adil hedeflere ulaşmak istiyorsa, bu baltalama teşebbüslerini görünce farklı açıklamalar yapabilir. Önemli olan, Avrupa’nın barışa doğru olan ilerlemeyi, Türkiye ve ABD’nin desteklediği barışa doğru bir ilerlemeyi baltalama teşebbüslerini sona erdirmesi gerektiğidir. Avrupa Birliği’nin bu tür girişimlerini engellemek gerekiyor" dedi.
"Aslında Fransa, Rusya’ya karşı savaşıyor"
Almanya’nın Ukrayna’ya verdiği füzelerde menzil engelini kaldırması konusunda Almanya’ya karşı bir misilleme olup olmayacağı konusundaki soruya ise Lavrov, "Füze menzilinin engelinin kaldırılması konusundaki açıklama, Avrupa kıtasında iktidara gelen şahısların ne kadar tecrübesiz olduğunu gösteriyor. Bunların ne denli yeteneksiz olduğunu gösteriyor. Kendi adına, ABD adına, İngiltere adına, Fransa adına konuşma yapıyor sonra da yardımcısı televizyona çıkıp böyle bir şeyin söz konusu olmadığını açıklıyor. ABD askeri karargahında böyle bir şeyin söz konusu olmadığı söylendi. Sonrasında Merz, bir açıklama yaptı ve ‘Bu yeni bir karar değil, eski iktidar tarafından alınan bir karar söz konusu’ dedi. Burada gördüğümüz şey, Ukrayna’nın Rusya topraklarında saldırı ve darbe vurması ile ilgili engellerin bir önceki iktidar döneminde kaldırılmış olduğu. Dün Fransa Dışişleri Bakanı, Fransa’nın Rusya halkına karşı savaşmadığını ve sadece Ukrayna’nın askeri güçlerine yardımcı olduğunu söyledi. Bu yanlış bir bilgi, aslında Fransa Rusya’ya karşı savaşıyor. Çünkü Kiev’in Nazi rejimi, Fransa’nın imkanlarını kullanarak Rusya topraklarına saldırıyor, sivil tesislerine saldırı düzenliyor. Eğer Fransız siyasetçiler, ülkelerini seviyor ve onun değerlerini temsil ettiklerini düşünüyorlarsa o halde Fransız halkının ‘Hürriyet, eşitlik ve kardeşlik’ şiarına uymaları gerek. Bu şiarı aslında tüm ihtilaflar için kullanıyorlar fakat sadece Ukrayna konusunda kullanmıyorlar. Ukrayna, Rus dilini yasaklayan bir karar alınan tek ülke. Hiçbir ülkede, hiçbir bölgede, hiçbir devlette bir dilin yasaklanmasına yönelik bir kanun yoktur. Avrupa Birliği’nin genişlemeden sorumlu komisyon üyesi, Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne katılım müzakerelerine başlamak için gerekli hazırlıkları yaptığını açıkladı. Demek ki o Avrupalı siyasetçiler, Rus dilinin yasaklanmasını bu hazırlıklar içerisinde görüyor" dedi.
"Avrupa, yeniden Nazi bayrağı benimsedi"
Lavrov, "Avrupa, bu sefer Rusya’ya stratejik bir yenilgi yaşatmak amacıyla tamamen başarısızlığa mahkum bir maceraya atılarak yeniden bir Nazi bayrağı benimsedi ve bir kez daha sonuca varamayacak. Başarılı olamayacak. Mevcut Almanya’nın başbakanının ağzından Almanya’nın Avrupa kıtasındaki en büyük askeri güç olacağını duymak, hem de bunu İkinci Dünya Savaşı’ndaki zaferin 80’inci yıl dönümünde işitmek fazlasıyla manidar" ifadelerini kullandı.
ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırmasının Türk-Rus ilişkilerine nasıl etkileyeceği yönündeki bir soruya cevabında Lavrov, "Suriye’ye yönelik yaptırımlar, bizim her zaman kınadığımız bir adım oldu. Biz bunların kaldırılması için çaba gösterdik. Normal olarak, Beşar Esad’ın rejimi aleyhinde uygulanan bu yaptırımlar gerçekte tüm Suriye halkına zarar verdi. Geçtiğimiz yıl Şara’nın iktidarı ele geçirmesi sonrasında biz yaptırımların kaldırılması konusundaki çağrılarımızı ısrarlı bir şekilde sürdürdük. Aynı şekilde Afgan halkının el konulan paralarının da iade edilmesini talep ediyoruz, bu konudaki pozisyonumuz da aynı. Trump’ın böyle bir adım atmasını takdir ediyoruz çünkü sivil halk zarar gördü. Avrupa Birliği de insani amaçlarla ve Amerika tarafının yaptırımları kaldırdığını görünce, yaptırımları kaldırmayı değerlendirmeye aldı. Sayın Putin, Sayın Şara ile bir telefon görüşmesi yaptı ve sonra kendisine bir mektup gönderdi. Yeni koşullarda ekonomi ve diğer konuların nasıl görüşüleceği ve nasıl ilerletileceği konusunda görüşmeye hazırız. Bizden bir heyet, ocak ayında Suriye’ye bir ziyaret gerçekleştirdi. Nisan ayında Antalya’daki Diplomasi Forumu marjında Sayın Hakan Fidan’ın da katılımıyla Suriye Dışişleri Bakanı ile bir görüşmemiz oldu. Suriye’nin bölünmemesi ve şiddetin yeniden patlak vermemesi, bizim için önemli bir hedef" dedi.
