KÜLTÜR SANAT 11.05.2025 13:28:53 0

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, Erzurum’un coğrafyasında ve tarihinde çok mühim yere sahip Kargapazarı dağının adının kalıplaşmış yanlış ifade olduğunu dağın asıl adının "Kargıpazarı" olması gerektiğini söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuya dair şu açıklamayı yaptı: "Sadece Erzurum’un değil bölgenin savaş tarihinde, sosyal hayatında mühim bir yere sahip olan Kargapazarı Dağı; içerisinde derin vadiler, kayalıklar, dağ gölleri, sazlıklar, berrak su kaynakları, geçitler, vahşi kuşlar, endemik bitkiler vb birbirinden değerli tabiat varlıklarına sahip herkesin gezip keşfetmesi gereken bir tabiat harikasıdır. Ancak bu dağın adında ‘karga’ kelimesinin geçmesi hiçbir zaman bize mantıklı gelmemiştir. Dağa çıktığımızda bülbül, kızıl doğan, ibibik, kartal ve adını bilmediğimiz birçok kuş çeşidine rastlıyoruz ama karga hiç yok. Yaptığımız inceleme ve elimizdeki bilgileri bir araya getirdiğimizde bu dağın adının Kargapazarı değil ‘Kargıpazarı’ olduğunu fark ettik. Şöyle ki dağın üzerinde, tarihi Müdürge köyünün hemen sırtını verdiği kısımda halkın ‘Cilligöl’ dediği Aygır gölü var ki bugün bile gölün ortası kamışlıktır. Kargapazarı’nın Tortum yolundan Nato Radarına çıkan dağ yolu üzerinde birçok dağ gölü var. Karagöl bunlardan biridir. Bu göller büyük oranda sazlık"
"Kalın kamışa kargı/kargu denir"
Tarihte Erzurum’un fırınlarının, hamamlarının, tandırlarının ihtiyaç duyduğu yakacağı temin ettiği sazlıkların bu dağın yamaçlarında olduğunu ifade eden Ertaş, " Halk sulak-bataklıktaki uzun bitkilere saz, kamış ve cil der. Lügatlerimizde bu ‘kalın kamış’lara ‘KARGU/KARGI’ denmektedir. 1960’lardan evvel Erzurum’da ağaç/odun yokluğunda ocaklarda Kargapazarı dağının yamaçlarındaki ve sırtındaki sazlıklardan elde edilen kalın kamışlar yakılırdı. Hem sazlıkta hem yukarıdaki gölde kalın kamışları toplayıp satan bir esnaf sınıfı vardı. Bu sazlığın yanında bir kamış pazarı varmış eskiden. Dağın adındaki ikinci kelimede de ‘bazar’ kelimesi günümüzde ‘pazar’ olmuştur. Kelimenin aslı şudur: ‘Kargıbazarı’ Kargıların yani kalın kamışların pazarlandığı yer. Erzurum sazlığı 1953’ten sonra NATO tarafından askeri üs yapılmak için kurutulmuş, ovanın suyu drenaj kanallarıyla Karasu’ya aktarılmıştır. Bu coğrafî ve sosyo-ekonomik bilgiden sonra bu dağın adının aslında KARGIPAZARI olduğunu, halkın söyleme kolaylığından ötürü KARGAPAZARI olmuş olabileceğini düşünüyoruz. Tarihi kaynaklarda ‘karga’ ile ‘kargı/kargu’nun yazılışı hemen hemen aynı. Eski Türk elifbasında bu iki kelime de ‘Kaf’ ile başlar. Sondaki harf kimi kaynaklarda güzel he, kimisinde vav, kimisinde ise ye harfinden oluşur. Eski metinlerde de bir yazı birliği yoktur. Ayrıca edindiğimiz bilgiye göre insan nüfusunun olmadığı bu vahşi tabiatta karganın yaşaması söz konusu değilmiş. Bu durumda bu şehit yatağı, yüce ve gizemli dağımızın doğru adı ‘Kargıpazarı’ olmalıdır. Bu isim şehrin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik hayatıyla ilgili bilgi saklayan muhafız kelimelerden biridir" diye konuştu.

Bingöl’deki orman yangını söndürüldü

Iğdır’da çıkan anız yangını gün boyu sürdü

Kırıkhan’da evde çıkan yangın, otomobile sıçradı

Alevlere teslim olan konteyner kullanılamaz hale g...

Elazığ Valiliği’nden yangın açıklaması

Mardin’de bir genç parkta başından vurulmuş halde ...

Elazığ’da iki grup arasında silahlı kavga: 4 yaral...

Kara yoluna yaklaşan alevler dronla görüntülendi

Alev kapanından kaçış anı kamerada... Jandarma ve ...

Bakan Uraloğlu: "2 mahallemiz boşaltıldı. Yangında...

Sivas’ta çıkan yangında alevler geceyi aydınlattı

Elektrik akımına kapılan AK Parti Akseki ilçe yöne...

Bursa’daki yangında, patlamalar havadan görüntülen...

Yüksekova’da rahatsızlanarak dağda mahsur kalan ço...

Didim’de siteler arasında çıkan yangın korkuttu

Manisa’da ev yangını

Hakkari’de kesinleşmiş hapis cezası olan 2 kişi ya...

Kürek sörfçülerinin son görüntüleri ortaya çıktı

Ahır ve samanlıkta çıkan yangın ormanlık alana sıç...

Kayseri’deki kazada yaralanan başkomiser hayatını ...

Kocaeli Başiskele’de çalılık alanda çıkan yangın g...

Van’da trafik kazası: 2 yaralı

Vali Ünlüer: "Orman yangınını kısa sürede kontrol ...

Bursa’da orman yangını Karahıdır Mahallesi’ne ulaş...

Duble yolda feci kaza: Yolun karşısına geçerken ca...

Sivas’ta otoyolda otobüsün çarptığı yaya hayatını ...

Sahilde havaya ateş eden şahıs tutuklanarak cezaev...

Karadeniz Ereğli’deki orman yangını 3,5 saat sonra...

Porsuk Çayı’na düşen adam hayatını kaybetti

Bolu’da cezaevinde bir mahkum, bıçakla başka bir m...

Taksi ile çarpışan motosiklet sürücüsü yaralandı

Kocaeli’nin farklı noktalarında aynı anda çıkan ya...

Kahramanmaraş’ta orman yangınına müdahale sürüyor

Diyarbakır’da çıkan orman yangınına 9 saattir müda...

Bursa’da gecenin karanlığı yangının alevleriyle ay...

Yangın ekibine yemek götüren araç şarampole yuvarl...

Kırkağaç’ta uyuşturucu operasyonu: 1 tutuklama

Göle giren 9 yaşındaki çocuk boğulma tehlikesi geç...

Yol kenarına atıdığı iddia edilen izmarit yangın ç...

Düzce-Sakarya sınırındaki orman yangını kontrol al...

Kamyon ile otomobil çarpıştı: 2 polis yaralı

Dere kenarına düşen ve baygın halde bulunan yaşlı ...

Bavuldan 17 kilo 780 uyuşturucu çıktı

Alevler karayolunu böyle sardı, makam araçları az ...

Tekirdağ’da ev yangını paniğe neden oldu

Salihli’de zehir tacirine darbe

Alevler göğe ulaştı o aldırış etmeden sigarasını y...

Serik’teki orman yangınında evler ve ahırlar yandı...

Karabük’te alevler karayoluna doğru ilerliyor

Beltur’dan atılan 3 işçi eylem yaptı

Datça’da kuru ot yangını korkuttu

Beyoğlu’nda 9 aracın karıştığı kazada ölen Uğur Ti...

Dilenci kılığında evlere girerek 1 milyon liralık ...

Tırpan motoru fındık bahçesini yaktı

Çınarcık’ta Karadeniz Şenliği coşkusu

Avcılar’da korkutan çatı yangını

Diyarbakır’da orman yangınına helikopter destekli ...

Şanlıurfa’da itfaiyeden güvercin kurtarma operasyo...

İzmir’de otomobil tıra çarptı: 1 ölü, 1 ağır yaral...

Karabük’te orman yangını 78. saatinde: Sarp arazid...

Elazığ’da otomobil takla attı: 2’si ağır 5 yaralı

Bursa’daki orman yangınları büyüyor

İngiltere’ye sevk edilen hastaya Türkiye’de oksije...

Kütahya’nın Sofça köyü yakınlarındaki orman yangın...

Hafif ticari araç ile çarpışan motosikletin sürücü...

Tunceli’de otluk alanda çıkan yangın ekiplerin müd...

Kars’ta sel felaketi: Arı kovanları sular altında ...

Kahramanmaraş’ta yangına havadan karadan müdahale ...

41.2° / 29.1°

Bingöl’deki orman yangını söndürüldü

Iğdır’da çıkan anız yangını gün boyu sürdü

Kırıkhan’da evde çıkan yangın, otomobile sıçradı

Alevlere teslim olan konteyner kullanılamaz hale geldi

Elazığ Valiliği’nden yangın açıklaması

Mardin’de bir genç parkta başından vurulmuş halde bulundu

Elazığ’da iki grup arasında silahlı kavga: 4 yaralı

Kara yoluna yaklaşan alevler dronla görüntülendi

Alev kapanından kaçış anı kamerada... Jandarma ve basın mensupları yangında mahsur kaldı

Bakan Uraloğlu: "2 mahallemiz boşaltıldı. Yangından dolayı yaralanan hiç kimse yok"

Sivas’ta çıkan yangında alevler geceyi aydınlattı

Elektrik akımına kapılan AK Parti Akseki ilçe yönetim kurulu üyesi hayatını kaybetti

Bursa’daki yangında, patlamalar havadan görüntülendi

Yüksekova’da rahatsızlanarak dağda mahsur kalan çoban hastaneye kaldırıldı

Didim’de siteler arasında çıkan yangın korkuttu

Manisa’da ev yangını

Hakkari’de kesinleşmiş hapis cezası olan 2 kişi yakalandı

Kürek sörfçülerinin son görüntüleri ortaya çıktı

Ahır ve samanlıkta çıkan yangın ormanlık alana sıçradı, müdahale sürüyor

Kayseri’deki kazada yaralanan başkomiser hayatını kaybetti