KÜLTÜR SANAT 11.05.2025 13:28:53 0

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, Erzurum’un coğrafyasında ve tarihinde çok mühim yere sahip Kargapazarı dağının adının kalıplaşmış yanlış ifade olduğunu dağın asıl adının "Kargıpazarı" olması gerektiğini söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuya dair şu açıklamayı yaptı: "Sadece Erzurum’un değil bölgenin savaş tarihinde, sosyal hayatında mühim bir yere sahip olan Kargapazarı Dağı; içerisinde derin vadiler, kayalıklar, dağ gölleri, sazlıklar, berrak su kaynakları, geçitler, vahşi kuşlar, endemik bitkiler vb birbirinden değerli tabiat varlıklarına sahip herkesin gezip keşfetmesi gereken bir tabiat harikasıdır. Ancak bu dağın adında ‘karga’ kelimesinin geçmesi hiçbir zaman bize mantıklı gelmemiştir. Dağa çıktığımızda bülbül, kızıl doğan, ibibik, kartal ve adını bilmediğimiz birçok kuş çeşidine rastlıyoruz ama karga hiç yok. Yaptığımız inceleme ve elimizdeki bilgileri bir araya getirdiğimizde bu dağın adının Kargapazarı değil ‘Kargıpazarı’ olduğunu fark ettik. Şöyle ki dağın üzerinde, tarihi Müdürge köyünün hemen sırtını verdiği kısımda halkın ‘Cilligöl’ dediği Aygır gölü var ki bugün bile gölün ortası kamışlıktır. Kargapazarı’nın Tortum yolundan Nato Radarına çıkan dağ yolu üzerinde birçok dağ gölü var. Karagöl bunlardan biridir. Bu göller büyük oranda sazlık"
"Kalın kamışa kargı/kargu denir"
Tarihte Erzurum’un fırınlarının, hamamlarının, tandırlarının ihtiyaç duyduğu yakacağı temin ettiği sazlıkların bu dağın yamaçlarında olduğunu ifade eden Ertaş, " Halk sulak-bataklıktaki uzun bitkilere saz, kamış ve cil der. Lügatlerimizde bu ‘kalın kamış’lara ‘KARGU/KARGI’ denmektedir. 1960’lardan evvel Erzurum’da ağaç/odun yokluğunda ocaklarda Kargapazarı dağının yamaçlarındaki ve sırtındaki sazlıklardan elde edilen kalın kamışlar yakılırdı. Hem sazlıkta hem yukarıdaki gölde kalın kamışları toplayıp satan bir esnaf sınıfı vardı. Bu sazlığın yanında bir kamış pazarı varmış eskiden. Dağın adındaki ikinci kelimede de ‘bazar’ kelimesi günümüzde ‘pazar’ olmuştur. Kelimenin aslı şudur: ‘Kargıbazarı’ Kargıların yani kalın kamışların pazarlandığı yer. Erzurum sazlığı 1953’ten sonra NATO tarafından askeri üs yapılmak için kurutulmuş, ovanın suyu drenaj kanallarıyla Karasu’ya aktarılmıştır. Bu coğrafî ve sosyo-ekonomik bilgiden sonra bu dağın adının aslında KARGIPAZARI olduğunu, halkın söyleme kolaylığından ötürü KARGAPAZARI olmuş olabileceğini düşünüyoruz. Tarihi kaynaklarda ‘karga’ ile ‘kargı/kargu’nun yazılışı hemen hemen aynı. Eski Türk elifbasında bu iki kelime de ‘Kaf’ ile başlar. Sondaki harf kimi kaynaklarda güzel he, kimisinde vav, kimisinde ise ye harfinden oluşur. Eski metinlerde de bir yazı birliği yoktur. Ayrıca edindiğimiz bilgiye göre insan nüfusunun olmadığı bu vahşi tabiatta karganın yaşaması söz konusu değilmiş. Bu durumda bu şehit yatağı, yüce ve gizemli dağımızın doğru adı ‘Kargıpazarı’ olmalıdır. Bu isim şehrin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik hayatıyla ilgili bilgi saklayan muhafız kelimelerden biridir" diye konuştu.

’İdeal kilonu öğren, sağlıklı yaşa’ kampanyası

Menteşe’de motosikletler çarpıştı: 3 yaralı

Otoyolda önce refüje sonra bariyerlere çarpan otom...

Gümüşhane’de müstakil evde çıkan yangın, yanındaki...

Alkollü otomobil sürücüsü motosiklete çarptı: 1 ağ...

Ankara’da motosiklet trafik levhasına çarptı: 2 öl...

’Bitlis Beş Minare 1. Uluslararası Film Festivali’...

İlginç kaza: Satmak için kaporasını aldığı otomobi...

Motosiklet bariyerlere çarptı: 1 ağır yaralı

Kurşun yağmuruna tutulan otomobil kaza yaptı: 1 ağ...

Otomobilin motoruna giren kedi, yaklaşık 2 saat so...

DAĞDER, başkanını seçti

Geziden dönüş yolunda zehirlenen 14 öğrenci tedavi...

İki motosiklet çarpıştı: 2 yaralı

Park halindeki otomobil alev alev yandı

A Milli Erkek Hentbol Takımı, Almanya’ya mağlup ol...

Kırıkkale’de "yağma" suçundan aranan hükümlü yakal...

Mersin’de feci kaza: Otomobil ikiye bölündü, 3 kiş...

Kontrolden çıkan otomobil, kamyonete çarptı: 2 yar...

Ataşehir’de 5. kattan düşen genç ağır yaralandı

Mardin’de "Şehit Anneleri Buluşması" programı düze...

Ağrı Kızılay gönüllülerinden annelere anlamlı sürp...

Mardin Büyükşehir Belediyesi’nden Anneler Günü’ne ...

Ordu’da 1 çocuk annesi genç kadın ölü bulundu

Domaniçli kayıp esnaf sağ olarak bulundu

Dünya Yıldızlar Taekwondo Şampiyonası’nda milliler...

Ağrı’da Anneler Günü’ne özel "Anne Akademisi Hatır...

Adıyaman’da pancar toplarken uçurumdan düşen kadın...

Tokat’ta sele kapılan 25 küçükbaş hayvan telef old...

Kaymakam Kılıç, Anneler Günü’nü kutladı

Vali Aksoy’dan Anneler Günü’nde şehit annesine ziy...

Osmaniye’de serinlemek için dereye giren çocuk boğ...

Tutak’ta Anneler gününde anlamlı ziyaret

Trendyol Süper Lig: Beşiktaş: 4 - Adana Demirspor:...

Rafa Silva’dan son 4 maçta 3 gol

Beşiktaş galibiyet serisini 3 maça çıkardı

Milot Rashica ligde 10 maç sonra gol attı

Ciro Immobile gol sayısını 15’e çıkardı

Necip Uysal 274 gün sonra formasına kavuştu

Kars’ta sürünün üzerine yıldırım düştü: 2 çoban ya...

Liverpool ile Arsenal yenişemedi: 2-2

Ankara’da boş arazide araç yangını

SP Genel Başkanı Arıkan’a anne öğüdü

Trendyol Süper Lig: Göztepe: 1 - Atakaş Hatayspor:...

Samsun’da 145 kilo kaçak tütün ele geçirildi

Geleneksel Türk okçuluğunda gençler Kütahya’da bul...

Chamberlain ve Uduokhai oyuna devam edemedi

Bolu’da feci kaza: 2’si ağır 6 yaralı

Zelenskiy: "Perşembe günü Putin’i Türkiye’de bekli...

KSMMMO’da Meslekte Kayseri Grubu birinci çıktı

Amasya’da çelik kasa hırsızlığı olayında 2 adli ko...

Beşiktaş’ta Anneler Günü renkli etkinliklerle kutl...

Şampiyon Kocaelispor kupasını binlerce taraftarı ö...

Trendyol Süper Lig: Göztepe: 1 - Atakaş Hatayspor:...

"Acısu Hıdırellez Kültür ve Bahar Bayramı Şenliği"...

Trendyol Süper Lig: Beşiktaş: 2 - Adana Demirspor:...

Akçadağ’da Anneler Günü etkinliği

Anneler Günü’nde yürek yakan kaza: Hurdaya dönen o...

Trump: "Putin, Ukrayna ile ateşkes anlaşması yapma...

Barcelona, El Clasico’da kazandı, farkı 7’ye çıkar...

Siirt’te facianın eşiğinden dönüldü

Kahramanmaraş’ta düğün eğlencesi kavgaya dönüştü

Huzurevinde Anneler Günü kutlaması

Esenler’de elinde satırla dolaşan bir kişi yakalan...

Başkan Sürücü: "Çok nadir ve önemli bir türü daha ...

Trendyol 1. Lig: Kocaelispor: 4 - Ankara Keçiöreng...

Solskjaer’den kadroda 3 değişiklik

Trednyol Süper Lig: Beşiktaş: 0 - Adana Demirspor:...

28.7° / 15.6°

Menteşe’de motosikletler çarpıştı: 3 yaralı

Otoyolda önce refüje sonra bariyerlere çarpan otomobil hurdaya döndü: 4 yaralı

Gümüşhane’de müstakil evde çıkan yangın, yanındaki eve de sıçradı

Alkollü otomobil sürücüsü motosiklete çarptı: 1 ağır, 3 yaralı

Ankara’da motosiklet trafik levhasına çarptı: 2 ölü

İlginç kaza: Satmak için kaporasını aldığı otomobilinin üzerine hafif ticari araç çıktı

Motosiklet bariyerlere çarptı: 1 ağır yaralı

Kurşun yağmuruna tutulan otomobil kaza yaptı: 1 ağır yaralı

Otomobilin motoruna giren kedi, yaklaşık 2 saat sonra çıkarıldı

DAĞDER, başkanını seçti

Geziden dönüş yolunda zehirlenen 14 öğrenci tedavi altına alındı

İki motosiklet çarpıştı: 2 yaralı

Park halindeki otomobil alev alev yandı

Kırıkkale’de "yağma" suçundan aranan hükümlü yakalandı

Mersin’de feci kaza: Otomobil ikiye bölündü, 3 kişi yaralandı

Kontrolden çıkan otomobil, kamyonete çarptı: 2 yaralı

Ataşehir’de 5. kattan düşen genç ağır yaralandı

Mardin’de "Şehit Anneleri Buluşması" programı düzenlendi

Ağrı Kızılay gönüllülerinden annelere anlamlı sürpriz

Mardin Büyükşehir Belediyesi’nden Anneler Günü’ne etkinlik