KÜLTÜR SANAT 11.05.2025 13:28:53 0

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

"Kargapazarı değil Kargıpazarı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, Erzurum’un coğrafyasında ve tarihinde çok mühim yere sahip Kargapazarı dağının adının kalıplaşmış yanlış ifade olduğunu dağın asıl adının "Kargıpazarı" olması gerektiğini söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş konuya dair şu açıklamayı yaptı: "Sadece Erzurum’un değil bölgenin savaş tarihinde, sosyal hayatında mühim bir yere sahip olan Kargapazarı Dağı; içerisinde derin vadiler, kayalıklar, dağ gölleri, sazlıklar, berrak su kaynakları, geçitler, vahşi kuşlar, endemik bitkiler vb birbirinden değerli tabiat varlıklarına sahip herkesin gezip keşfetmesi gereken bir tabiat harikasıdır. Ancak bu dağın adında ‘karga’ kelimesinin geçmesi hiçbir zaman bize mantıklı gelmemiştir. Dağa çıktığımızda bülbül, kızıl doğan, ibibik, kartal ve adını bilmediğimiz birçok kuş çeşidine rastlıyoruz ama karga hiç yok. Yaptığımız inceleme ve elimizdeki bilgileri bir araya getirdiğimizde bu dağın adının Kargapazarı değil ‘Kargıpazarı’ olduğunu fark ettik. Şöyle ki dağın üzerinde, tarihi Müdürge köyünün hemen sırtını verdiği kısımda halkın ‘Cilligöl’ dediği Aygır gölü var ki bugün bile gölün ortası kamışlıktır. Kargapazarı’nın Tortum yolundan Nato Radarına çıkan dağ yolu üzerinde birçok dağ gölü var. Karagöl bunlardan biridir. Bu göller büyük oranda sazlık"
"Kalın kamışa kargı/kargu denir"
Tarihte Erzurum’un fırınlarının, hamamlarının, tandırlarının ihtiyaç duyduğu yakacağı temin ettiği sazlıkların bu dağın yamaçlarında olduğunu ifade eden Ertaş, " Halk sulak-bataklıktaki uzun bitkilere saz, kamış ve cil der. Lügatlerimizde bu ‘kalın kamış’lara ‘KARGU/KARGI’ denmektedir. 1960’lardan evvel Erzurum’da ağaç/odun yokluğunda ocaklarda Kargapazarı dağının yamaçlarındaki ve sırtındaki sazlıklardan elde edilen kalın kamışlar yakılırdı. Hem sazlıkta hem yukarıdaki gölde kalın kamışları toplayıp satan bir esnaf sınıfı vardı. Bu sazlığın yanında bir kamış pazarı varmış eskiden. Dağın adındaki ikinci kelimede de ‘bazar’ kelimesi günümüzde ‘pazar’ olmuştur. Kelimenin aslı şudur: ‘Kargıbazarı’ Kargıların yani kalın kamışların pazarlandığı yer. Erzurum sazlığı 1953’ten sonra NATO tarafından askeri üs yapılmak için kurutulmuş, ovanın suyu drenaj kanallarıyla Karasu’ya aktarılmıştır. Bu coğrafî ve sosyo-ekonomik bilgiden sonra bu dağın adının aslında KARGIPAZARI olduğunu, halkın söyleme kolaylığından ötürü KARGAPAZARI olmuş olabileceğini düşünüyoruz. Tarihi kaynaklarda ‘karga’ ile ‘kargı/kargu’nun yazılışı hemen hemen aynı. Eski Türk elifbasında bu iki kelime de ‘Kaf’ ile başlar. Sondaki harf kimi kaynaklarda güzel he, kimisinde vav, kimisinde ise ye harfinden oluşur. Eski metinlerde de bir yazı birliği yoktur. Ayrıca edindiğimiz bilgiye göre insan nüfusunun olmadığı bu vahşi tabiatta karganın yaşaması söz konusu değilmiş. Bu durumda bu şehit yatağı, yüce ve gizemli dağımızın doğru adı ‘Kargıpazarı’ olmalıdır. Bu isim şehrin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik hayatıyla ilgili bilgi saklayan muhafız kelimelerden biridir" diye konuştu.

Otomobiller kafa kafaya çarpıştı: Sürücüler hayatı...

Mersin’de okul servislerine sıkı denetim

İşte Erzurum’un sekiz aylık trafik kazası karnesi

Elazığ’da 2 motosiklet devrildi: 3 yaralı

Adana’da aranan 2 hükümlü yakalandı

Trafik ekiplerinden motosiklet sürücülerine bilgil...

1700 yıllık yerden ısıtma sistemi görenleri şaşırt...

Diyarbakır’da bir ilk: Doğu Dermatoloji Günleri dü...

Prof. Dr. Tevfik Özlü: "Okullar ’enfeksiyon fidesi...

"Tatil dönüşü sendromu depresyona sürükleyebilir"

Erkek sağlığında sessiz tehlike: Prostat kanseri

Kazazede yaralı çocuğun "Acımayacak değil mi? Kork...

Kırtasiye masrafından kısarken çocuğunuzun sağlığı...

Aydın’da öğrencilere sağlıklı yaşam anlatıldı

Bayburt’ta 7 yıldır parmak ucunda yürüyen çocuk öz...

Erzurum’daki müzelerde en çok sikke var

Sulama havuzuna düşen domuzu itfaiye kurtardı

Hatay’da denizde çıkan hortum kameraya yansıdı

Hilvan Hükümet Konağı’nda yangın

Kars’ta aracın çarptığı domuz telef oldu

Erzincan’ın tüm ilçelerinde okul servis araçları d...

Marmaris Armella koyunda mahsur kalan 39 düzensiz ...

36 düzensiz göçmenin bulunduğu lastik bot arızalan...

Muş’ta trafik kazası: 3 kişi yaralandı

Bombalı saldırıyla ilgili 7 kişi tutuklandı

Hastanenin camından düşen şahıs hayatını kaybetti

Karaman’da alev topuna dönen piknik tüpü korkuttu

Erzincan’da jandarmadan minik kalplere doğum günü ...

Kaybolan otizmli çocuk, jandarma ekipleri tarafınd...

Bursa’da 13 kişi yedikleri bisküviden zehirlendi

Muş’ta motosiklet kazası: 1 yaralı

Rize’de freni patlayan Tofaş takla attı: 3 yaralı

Kocaeli’de 26 ekip, okul çevrelerini narkotik ablu...

Gölcük’te bin 912 bandrol ile 206 bin 300 makaron ...

Ayvalık’ta 5 kişinin öldüğü kazada kaybolan göçmen...

Bafra’da evinin kapısında bıçaklanan çocuk yaralan...

Düzce’de uyuşturucu operasyonunda 1 kişi tutukland...

Anne ve 5 yaşındaki kızı evde ölü bulundu

Bafra’da 3 tekerlekli bisiklet devrildi: 2 yaralı

Bodrum’da planlı su kesintisi

Mankene tahsis edilen araç ‘resmi hizmete mahsustu...

Akyaka’da tekne yangını

Ordu’da feci kaza: Uçuruma yuvarlanan patpatın alt...

Muş’ta 2 kişinin öldüğü silahlı kavganın görüntüle...

Tunceli’de "Sağlıklı Çocuk Sağlıklı Gelecek" progr...

Tunceli’nin Sağlık Elçisi’nden örnek davranış

Çatı tamiratı sırasında kalp krizi geçiren usta ha...

Yangın çıkan çatıda mahsur kalan işçi kurtarıldı

Kırşehir’de ruhsatsız silah operasyonu

‘Sağlıklı Çocuk, Sağlıklı Gelecek’ projesinin 2. d...

Balıkesir’de tır kazası: Kimyasal madde sızıntısın...

Ankara’da bir sürücü yaya geçidinde tartıştığı kad...

Parmaklarını salça makinesine kaptırdı

Binadan atlamak isteyen şahsı, itfaiye ekipleri ik...

Iğdır’da Dilucu Şehitleri Anıtı’nda anma töreni

Malatya’da samanlık yangınında 6 ton saman kül old...

Malatya’da ahır yangını: 10 büyükbaş hayvan telef ...

İl Sağlık Müdürü Bildirici’den fizyoterapistlere a...

Meme kanserinde erken teşhis hayat kurtarıyor

Başiskele Belediyesi Müzik Okulları’nda yeni dönem...

Alanya Belediye Tiyatrosu’ndan yeni sezonun ilk pr...

Bandırma-Gönen yolunda seyir halindeki otomobilde ...

İsrail: "Bugünkü saldırılar İsrail’in bağımsız bir...

Durağa araç park eden şahıs ve taksiciler arasında...

Denizli’de Sağlıklı Çocuk, Sağlıklı Gelecek progra...

Sosyal medya yasağının ardından karışan Nepal’de B...

32.6° / 21.3°

Otomobiller kafa kafaya çarpıştı: Sürücüler hayatını kaybetti

Mersin’de okul servislerine sıkı denetim

İşte Erzurum’un sekiz aylık trafik kazası karnesi

Elazığ’da 2 motosiklet devrildi: 3 yaralı

Adana’da aranan 2 hükümlü yakalandı

Trafik ekiplerinden motosiklet sürücülerine bilgilendirme

1700 yıllık yerden ısıtma sistemi görenleri şaşırtıyor

Kazazede yaralı çocuğun "Acımayacak değil mi? Korkuyorum ben" demesi ekipleri duygulandırdı

Sulama havuzuna düşen domuzu itfaiye kurtardı

Hatay’da denizde çıkan hortum kameraya yansıdı

Hilvan Hükümet Konağı’nda yangın

Kars’ta aracın çarptığı domuz telef oldu

Erzincan’ın tüm ilçelerinde okul servis araçları denetlendi

Marmaris Armella koyunda mahsur kalan 39 düzensiz göçmen kurtarıldı

36 düzensiz göçmenin bulunduğu lastik bot arızalanınca Sahil Güvenlik kurtardı

Muş’ta trafik kazası: 3 kişi yaralandı

Bombalı saldırıyla ilgili 7 kişi tutuklandı

Hastanenin camından düşen şahıs hayatını kaybetti

Karaman’da alev topuna dönen piknik tüpü korkuttu

Erzincan’da jandarmadan minik kalplere doğum günü sürprizi