Ertaş:
KÜLTÜR SANAT 2.12.2025 12:05:27 0

Ertaş: "Dil birliği için coğrafya, halk, ülke ayrımı yapmadan "Büyük Türk Lügati" yazılmalı"

Ertaş: "Dil birliği için coğrafya, halk, ülke ayrımı yapmadan "Büyük Türk Lügati" yazılmalı"

Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş Türk Devletler Teşkilatı’nın 34 harflik ortak alfabe çalışmasını desteklediğini belirterek coğrafyalardan, ülkelerden, halklardan bağımsız, büyük Türkçe lügatin tek eser olarak ortaya konması gerektiğini ifade ederek dil birliğini sadece alfabe birliği olarak ele almanın Türk birliğine beklenen faydayı sağlamayacağını söyledi.
TDED Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş, açıklamalarına şöyle devam etti: "Köklü tarihiyle, İslamla ve diliyle barışık dilbilimcilerin bir an evvel, Türkçemizin büyük lügatini yazması gerekmektedir. Kuran’ın terbiye ettiği Türkçe maalesef 19. ve 20. asırda dünya siyasî tarihinde yaşanan olaylar nedeniyle bir parçalanmışlık yaşamıştır. Terminoloji kaosuna sürüklenen Türkçe dilim dilim doğranmıştır: Anadolu Türkçesi, Rumeli Türkçesi, İstanbul Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, Türkistan Türkçesi, Türk Lehçeleri, Türk Ağızları... Türk devletlerinde ve halklarında son yüz yılda sıkça yapılan elifba/alfabe değişiklikleri ve arayışlar bu kaosu derinleştirmiştir. Kiril ve Latin alfabeleri gibi alfabeler ve harf sayıları "ses bayrağımız" dediğimiz Türkçenin seslerini eksiksiz göstermekten uzak kalmıştır. Türkün ruhuna, mana ve hikmetine güncel alfabeler dar gelmektedir. Büyük Türk milletinin zengin söz varlığı güncel sözlük, derleme sözlüğü, ağızlar sözlüğü, lehçeler sözlüğü vb gibi çalışmalarla derlenip toplanmaya çalışılırken aslında iyice parçalanmıştır"
Gaspıralı İsmail Bey’in "Dilde, fikirde, işte birlik" ideali
İstanbul’da 20 asrın başında çıkan başta "Sebilürreşad" olmak üzere tarihi, siyasi ve edebî mecmuaların Kuzey Afrika’dan, Balkanlara, Anadolu’dan Türkistan’a tüm Türk coğrafyasında kolayca okunabildiğini hatırlatan Ertaş, " Gaspıralı İsmail Bey’in "dilde, fikirde, işte birlik" ideali bu bütünlüğün bozulmaya başladığı dönemde bir toparlanma ve kadim medeniyeti hatırlama refleksiydi. O vakit, ne yapılmalı? Türkçemize yeni libaslar, isimler bulma arayışını kenara koyup asrın başındaki kelime ve ses varlığımızı, günümüzdeki kelimeleri ekleyerek Kaşgarlı Mahmud’un 11. asırda yaptığı gibi "BÜYÜK TÜRKÇE LÜGÂT"i bir an evvel hazırlamalıyız. Bunun için: Latin alfabemize, ses varlığımızı eksiksiz gösterecek harfler eklenmeli ve derleme/tarama sözlüklerine kovulan kelimeler bu lügate taşınmalıdır. Türkçenin Afrika, Balkanlar, Anadolu, Kafkasya, Türkistan’daki söz ve ses varlığı tek bir lügatte toplanmalıdır. Bugün bize "dünya dili, bilim dili" dayatılan ve buna inanmamızı bekleyen cahil aydınlarımıza şunu sormak isterim: İngilizce neden bölük pörçük değil! Dünyanın her yerinde İngilizce ses ve kelime varlığı büyük oranda aynı. İngilizce sözlükler aynı... İngilizce dünyada Türkçe gibi ağız, lehçe, yerel, bölgesel gibi kelimelerin prangalarına vurulmuş mudur?" şeklinde konuştu.

Motosiklet ile kamyonet çarpıştı: 1 ölü

Dolandırıcılar bu sefer görme engelli kadını tuzağ...

Batman’da kaçakçılık operasyonu

İYİ Parti İl Başkanı Aksoy saldırıya uğradı: 1 göz...

Tekirdağ’da feci kaza: 2 kardeş hayatını kaybetti,...

Muş’ta uyuşturucu operasyonu

Fatih’teki şenliğe katılan engelli çocuklar gönüll...

Almanya’da ordu için üretilen yaklaşık 20 bin mühi...

Vücudu köpek tarafından parçalanan Yunus enfeksiyo...

İlçedeki Devlet Hastanesi’nde ilk kez yapılan amel...

Para almadan devir can yaktı

Altıntaş’ta asayiş toplantısı

Aydın’da usulsüz rapor iddiası ile eski başhekim g...

Avcılar’da başıboş köpekler koyun sürüsüne saldırd...

Güney Asya’daki sel ve toprak kaymalarında can kay...

Aydın’da 800 kişinin emekliliğinin iptal edildiği ...

İstanbul’da gökdelenlerin gölgesinde kaçak moloz d...

Şanlıurfa’da jandarmadan kaçakçılık operasyonu: 24...

Mardin’de hidrolik santralinden düşen işçi hayatın...

Cinayet sanığı, ağırlaştırılmış müebbet kararını "...

Tahliye edilen okulda çıkan yangın panikletti

Galatasaraylı Kazımcan’ın gözüne çakmak atan taraf...

Otomobille çarpışan motosikletin sürücüsü yaraland...

Kafa kafaya çarpıştılar

Malatya’da 34 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan...

Başiskele’de kadınlar geleneksel sanatları öğreniy...

Diyarbakır’da Dünya Engelliler Günü etkinlikleri

Ertaş: "Dil birliği için coğrafya, halk, ülke ayrı...

Konya’da jandarmadan sanal devriye: Son 1 ayda 2 b...

Narkokapan operasyonu: 455 tutuklama

Cam seyir terasta anlamlı ışıklandırma

Türkiye’nin ilk LAM Kliniği Denizli’de kuruldu

Aydın’ın ‘Beybaba’sının mezarı 105 yıl sonra açığa...

Beyoğlu’nda bankta uyuyan kişinin telefonun çalınd...

Malatya’da fenalaşan iki kardeşten biri hayatını k...

Kahramanmaraş’ta kapsamlı gıda denetimi

Uzmanlardan burun tıkanıklığı uyarısı

"İSKİ’nin talimatıyla döküm yapan kamyonculara mil...

Malatya’da silahlı kavga: 3 yaralı, 5 gözaltı

Bursa’da korkunç kaza böyle geldi

Bandırma’da okul servisi kaza yaptı 8 öğrenci hast...

Karabük’te jandarmadan uyuşturucu operasyonu: 3 gö...

Jandarma’dan çevre koruma eğitimi ve kıyı temizliğ...

Ağaca çarpan araç alev alev yandı

Yıldırım düşen camide başlayan yangın ucuz atlatıl...

Sağlık personelinin telefonda yönlendirdiği anne 1...

Kocagöz: "Antalya’nın kültürünü, edebiyatını, hafı...

"Hançer Havası"na yoğun ilgi

Jandarma operasyonunda 66 şüpheliye işlem yapıldı,...

Ehliyetsiz sürücünün kullandığı otomobil halk otob...

Diyarbakır’da iki ticari taksinin çarpıştığı kaza ...

Mardin’de 91 araç sürücüsüne cezai işlem uygulandı...

Mahallenin kabusu olan avukat 40 araca zarar verdi...

Daha önce alevlerin arasından kurtarılan 3 çocuğun...

Erzin’de baraka alevlere teslim oldu

"2B Arsa" vaadiyle 40 milyonluk dolandırıcılık idd...

Tatvan-Hizan yolunda beton mikseri şarampole devri...

Antakya’da elektrik panosu yandı

Arsuz’da müstakil ev yandı

Antalya’da 8’inci kattan düşen yaşlı kadın hayatın...

Bolu’da sokak ortasında kavga: Taraflar güçlükle a...

Halk sağlığı uzmanı Dr. Andan: "HIV enfeksiyonu gü...

Samsun’da 2026 Şap Aşılama Programı başladı

Çocuklar geleceğin robotik hayvanlarını resimledi

"Yapıdan Çizgiye" başlıklı çevrim içi sergi yayınd...

Üç asırlık kayıp sancak hurda çuvallarının içinden...

Tunceli’de 621 yıllık tarihi cami ve denge sütunla...

14.8° / 7.8°

Motosiklet ile kamyonet çarpıştı: 1 ölü

Dolandırıcılar bu sefer görme engelli kadını tuzağına düşürdü

Batman’da kaçakçılık operasyonu

İYİ Parti İl Başkanı Aksoy saldırıya uğradı: 1 gözaltı

Tekirdağ’da feci kaza: 2 kardeş hayatını kaybetti, 1 kişi yaralandı

Muş’ta uyuşturucu operasyonu

Fatih’teki şenliğe katılan engelli çocuklar gönüllerince eğlendi

Almanya’da ordu için üretilen yaklaşık 20 bin mühimmat çalındı

Para almadan devir can yaktı

Altıntaş’ta asayiş toplantısı

Aydın’da usulsüz rapor iddiası ile eski başhekim gözaltına alındı

Avcılar’da başıboş köpekler koyun sürüsüne saldırdı: 10 hayvan telef oldu

Güney Asya’daki sel ve toprak kaymalarında can kaybı bin 220’ye yükseldi

Aydın’da 800 kişinin emekliliğinin iptal edildiği iddiası

İstanbul’da gökdelenlerin gölgesinde kaçak moloz dökümü

Şanlıurfa’da jandarmadan kaçakçılık operasyonu: 249 cep telefonu ele geçirildi

Mardin’de hidrolik santralinden düşen işçi hayatını kaybetti

Cinayet sanığı, ağırlaştırılmış müebbet kararını "Sağ ol" diyerek karşıladı

Tahliye edilen okulda çıkan yangın panikletti

Galatasaraylı Kazımcan’ın gözüne çakmak atan taraftar yakalandı