Emzirme yönteminin veya annenin beslenmesinin gaz sancısını etkileyebildiğinin altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bekir Çakmak, "Emzirme sırasında bebek çok hava yutuyorsa veya anne süt akışı çok hızlıysa gaz şikâyeti artabilir. Bazı bebekler, annenin süt ürünleri veya gaz yapıcı yiyecekleri (lahana, baklagiller, soğan gibi) fazla tüketmesine hassas olabilir. Ancak bu hassasiyet her bebekte aynı şekilde görülmez" dedi.
Bebeklik döneminde ailelerin en sık karşılaştığı zorluklar arasında gaz sancısı öne çıkıyor. Kolik olarak da bilinen bu durum, hem bebekte hem de ailede büyük stres oluşturabiliyor. İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bekir Çakmak, bebeklerde gaz sancısı ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
"Her 10 bebekten 2-3’ünde görülebilir"
Gaz sancısının bebeklerde ne sıklıkta görüldüğünden bahseden Uzm. Dr. Çakmak, "Gaz sancısı, sağlıklı bir bebekte günde en az 3 saat süren, haftada 3 günden fazla görülen ve genellikle belirli saatlerde tekrarlayan ağlama nöbetleriyle tanımlanır. Her 10 bebekten 2-3’ünde görülür. Hem kız hem erkek bebeklerde, hem anne sütüyle hem de mama ile beslenen bebeklerde ortaya çıkabilir. Gaz sancısı genellikle 2-3. haftalarda başlar, 6-8. haftalarda zirve yapar ve 3-4. aya doğru kendiliğinden azalır. Nadiren 5-6 aya kadar devam edebilir" diye konuştu.
"Gaz sancısı sebepleri"
Gaz sancısına sebep olan etkenlere değinen Uzm. Dr. Çakmak, "En yaygın nedenlerden biri sindirim sisteminin henüz tam olgunlaşmamış olmasıdır. Bunun yanı sıra, bağırsaklarda normal gaz birikimi, beyin-bağırsak iletişiminin tam oturmamış olması, duyusal aşırı uyarılma ve bazı bebeklerde genetik yatkınlık da rol oynayabilir" şeklinde konuştu.
"Emzirme şekli önemli"
Emzirme şeklinin veya annenin beslenmesinin gaz sancısını etkileyebildiğini söyleyen Uzm. Dr. Çakmak, "Emzirme sırasında bebek çok hava yutuyorsa veya anne süt akışı çok hızlıysa gaz şikâyeti artabilir. Bazı bebekler, annenin süt ürünleri veya gaz yapıcı yiyecekleri (lahana, baklagiller, soğan gibi) fazla tüketmesine hassas olabilir. Ancak bu hassasiyet her bebekte aynı şekilde görülmez. Bazı çalışmalarda formül mama ile beslenen bebeklerde kolik şikâyetinin daha sık olduğu bildirilmiştir. Bunun nedeni mamanın sindiriminin daha zor olması ya da biberonla hava yutulması olabilir. Ancak tüm mama kullanan bebeklerde mutlaka gaz sancısı olacak diye bir kural yoktur" dedi.
"Gaz sancısına iyi gelen öneriler"
Uzm. Dr. Çakmak, gaz sancısı olan bir bebeğin ağrısını hafifletmek için neler yapılabileceğini şöyle sıraladı:
"Karnına saat yönünde yapılan yumuşak masaj, ılık banyo, bebeği kucağa alıp hafifçe sallamak, ayaklarını bisiklet çevirme hareketiyle oynatmak ve ’Bebek kangurusu’ gibi dik pozisyonlarda taşımak gibi yöntemler rahatlatıcı olabilir."
"Bebeğin tepkileri gözlemlenmeli"
Masaj, sıcak uygulama ya da pozisyon değiştirme yöntemleri ne kadar etkili olduğunu anlatan Uzm. Dr. Çakmak, "Bu yöntemler, çoğu bebekte kısa süreli rahatlama sağlar. Ancak her bebeğin tepkisi farklıdır. Deneme-yanılma yöntemiyle en uygun yöntem belirlenebilir. Ailelerin sabırlı olması ve bebeğin tepkilerini gözlemlemesi önemlidir" açıklamasında bulundu.
"Probiyotikler faydalı olabilir"
Bazı gaz damlalarının ve probiyotiklerin klinik çalışmalarda faydalı bulunduğunu dile getiren Uzm. Dr. Çakmak, "Özellikle Lactobacillus reuteri içeren probiyotiklerin bazı bebeklerde ağlama süresini azalttığı gösterilmiştir. Bitkisel çözümler (rezene, papatya vs.) dikkatli kullanılmalı, özellikle 6 aydan küçük bebeklerde doktor onayı olmadan verilmemelidir" dedi.
"Ateş ve kusma varsa doktora gidilmeli"
Hangi durumlarda doktora başvurulması gerektiğini kaydeden Uzm. Dr. Çakmak, "Sadece gaz ağrısıyla açıklanamayacak durumlarda (ateş, kusma, kanlı dışkı, aşırı huzursuzluk, beslenme reddi) mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gaz sancısının normalden farklı olup olmadığı ancak hekim değerlendirmesiyle anlaşılabilir. Çoğu bebekte gaz sancısı zamanla kendiliğinden geçer. Tedaviye değil, zaman ve sabra ihtiyaç duyulur. Ancak yukarıda belirtilen uyarı işaretleri varsa doktora başvurmak gerekir" ifadelerini kullandı.
"Destek almaktan çekinilmemeli"
Ailelerin bu dönemi nasıl yönetmesi gerektiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Çakmak, "Bu süreç hem bebek hem de aile için zorludur. Ebeveynlerin suçluluk hissetmeden, destek almaktan çekinmeden bu süreci paylaşması çok önemlidir. Gerekirse bir aile büyüğünden yardım alınmalı, nöbetleşe uyuma planları yapılmalı ve destek gruplarıyla iletişim kurulmalıdır. Unutulmamalıdır ki bu geçici bir süreçtir" dedi.
"Ebeveynlere tavsiyeler"
Uzm. Dr. Çakmak, ailelere şu önerilerde bulundu:
"Bebeğinizin ağlaması sizin iyi bir ebeveyn olmadığınızı göstermez. Bebeğinizin en çok rahatladığı yöntemleri keşfedin. Kendi sağlığınızı ihmal etmeyin; siz ne kadar iyiyseniz bebeğiniz de o kadar iyi olur. Bu dönemin geçici olduğunu unutmayın."
