Toplumda yaygın olarak görülen ve birçok yetişkinin tedavisini ertelemesine neden olan diş hekimi korkusunun (dentofobi) temelinde, çocukluk çağında yapılan izinsiz tıbbi müdahalelerin yattığı belirtiliyor. Diş Hekimi Doç. Dr. Gülhan Ünal, "Diş hekimine gitmek istemeyen kişilerin sayısı arttı. Bu nedenle dentofobi önemli bir halk sorunu haline geldi" dedi.
Uzmanlar, tıbbi gereklilik gerekçesiyle de olsa çocuğun rızası gözetilmeden, zorla yapılan işlemlerin, zihinde "beden bütünlüğüne saldırı" olarak kodlandığına ve bu travmanın yıllar sonra diş hekimi koltuğunda yoğun kaygı ve panik olarak ortaya çıktığına dikkati çekiyor.
Konu hakkında değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Ağız ve Diş Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde görev yapan Diş Hekimi Doç. Dr. Gülhan Ünal, diş hekimine gitmekte zorlanan kişilerin sayısının arttığını, bu nedenle dentofobinin önemli bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini belirterek, özellikle çocukluk döneminde "iyilik amacıyla" yapılan ama izin alınmayan işlemlerin ilerleyen yaşlarda ciddi travmatik etkiler oluşturduğunu söyledi. Ünal, "Ağız, mahrem bir alandır. Bu bölgeye kişinin onayı olmadan yapılan müdahaleler zihinde iz bırakır ve yetişkinlikte diş koltuğuna oturulduğunda aynı korku tetiklenir" dedi.
"Çocuk hastada izin en kritik aşamadır"
Beden bütünlüğünün çocukluk döneminden itibaren kişiye ait olduğunu aktaran Gülhan Ünal, "Çocuk küçük olabilir ama bedeni ona aittir. Onayı olmadan yapılan her işlem uzun vadede ciddi dental anksiyete, panik ve dentofobi olarak geri döner. Özellikle çocuk hastalarda müsaade almak tedavinin en kritik basamağıdır. Diş hekimi koltuğuna oturan yetişkin, çoğu zaman çocukluk dönemindeki o izinsiz müdahale anına geri döner" diye konuştu.
"Sizin izniniz olmadan hiçbir işlem yapılmaz"
Diş hekimi korkusu nedeniyle tedaviye gidemeyen yetişkin hastalar için güven duygusunun ilk adım olduğuna dikkati çeken Ünal, "Artık yetişkinsiniz ve bedeninizin kontrolü tamamen sizde. Sizin izniniz olmadan hiçbir işlem yapılmaz. Bu nedenle önce muayeneye gelmek tedavinin en temel adımıdır" ifadelerini kullandı.
"Hasta kendini hazır hissettiği zaman başlarız"
Diş hekimi Ünal, tedavi sürecinin hastaya en başından itibaren ayrıntılı şekilde aktarıldığını belirterek, süreci şöyle anlattı:
"Uygulanacak tedavinin ne olduğu, kaç aşamada yapılacağı, ne kadar süreceği, ağrı olup olmayacağı ve anestezi gerekip gerekmediği hastaya baştan açıklanıyor. Hasta kendini hazır hissettiği anda başlarız. Her aşama önceden haber verilerek adım adım ilerlenir. Bu yöntem hafif ve orta düzey dentofobide oldukça etkilidir. Bu sadece diş tedavisi için değil; kulak, burun, boğaz ve tüm girişimsel işlemler için geçerlidir. Her hasta ’Şu an bana ne yapılıyor, tedavim nedir?’ sorusunu sorma hakkına sahiptir. Güven kurulmadan yapılan her işlem travmaya dönüşebilir."
