İran’da Azerbaycan Büyükelçiliği’nde 2023 yılında 1 kişiyi öldüren, 2 kişiyi de yaralayan saldırgan idam edildi.
İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangiri tarafından yapılan açıklamada, 27 Ocak 2023 tarihinde Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine silahlı saldırı düzenleyen ve güvenlik müdürünün ölümüne, 2 güvenlik personelinin de yaralanmasına neden olan Yasin Hüseyinzade hakkında verilen idam cezasının sabah saatlerinde infaz edildiği bildirildi.
Ne olmuştu?
Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine yönelik saldırıda Güvenlik Müdürü Orhan Askerov hayatını kaybederken, 2 güvenlik görevlisi yaralanmıştı. Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, saldırganın yakalandığını ve ilk ifadesinde saldırıyı kişisel nedenlerle gerçekleştirdiğini söylemişti. Rahimi, daha sonra görevden alınmıştı.
İran medyası saldırganın mahkemede, "Eşimin Tahran’daki Azerbaycan Büyükelçiliği’nde olduğunu ve benimle görüşmek istemediğini düşünüyordum. Oraya bir tüfekle gitmeye karar verdim" dediğini belirtmişti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev olayı "terör saldırısı" olarak nitelendirmişti.
Diplomatik krize yol açmıştı
Söz konusu saldırı, İran ile Azerbaycan arasında diplomatik krize yol açmıştı. Azerbaycan, 29 Ocak 2023’te Tahran’daki tüm büyükelçilik personelini ve diplomatlarını ülkeden çekme kararı almıştı. Taraflar saldırının ardından karşılıklı olarak birbirlerini suçlayan açıklamalarda bulunmuş, Azerbaycan, 4 İranlı diplomatı, İran ise 4 Azerbaycanlı diplomatı "istenmeyen kişi" ilan ederek sınır dışı etmişti. Ayrıca Azerbaycan’da İran istihbaratıyla iş birliği yaptıkları iddiasıyla bazı kişilere yönelik operasyonlar düzenlenmiş, çok sayıda kişi gözaltına alınmıştı. Yaşanan gerginliğin ardından Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği, 15 Temmuz 2024’te yeni adresinde yeniden faaliyete geçmişti.
İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangir, 22 Ocak 2025’te saldırgan hakkında verilen idam kararının Yargıtay tarafından onaylandığını açıklamıştı.
Bakü-Tahran ilişkileri
İki komşu ülke arasındaki ilişkiler gergin seyrediyor. Bakü, Tahran’ı ülkesindeki Azeri azınlığa karşı ayrımcılık yapmakla suçluyor. İran ise Azerbaycan’ın İsrail ile bağları ve Ermenistan-Azerbaycan arasındaki askeri çatışmanın ardından sınırda yaşanabilecek muhtemel değişiklikler konusunda endişelerini dile getiriyor.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, geçtiğimiz ay Bakü’ye yaptığı ziyarette Tahran’ın tüm sorunları ortaklaşa çözmeyi ve ikili ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu ifade etmişti.
